Można śmiało stwierdzić, że wrzesień i październik to taki jesienny Nowy Rok jeśli chodzi o naukę w zasadzie czegokolwiek, również języków obcych. Jesteśmy zewsząd wręcz zalewani ofertami szkół językowych i propozycjami indywidualnych lektorów. Jak w tym oceanie możliwości znaleźć to, czego naprawdę potrzebujemy i co realnie nam pomoże? Wystarczy zwrócić uwagę na kilka spraw, a wybór stanie się dużo łatwiejszy 🙂
Doświadczenie lektora
To sprawa dość oczywista: doświadczony lektor zawsze będzie lepszym wyborem. Taka osoba najprawdopodobniej miała styczność już z każdym typem ucznia i każdym jego problemem językowym. I w związku z tym wie, jak pomóc zażegnać każdy kryzys w nauce.
Kiedy przypominam sobie moje początki jako lektora, wiem, że wiele rzeczy można było zrobić lepiej. To normalne w każdym zawodzie: z czasem wykonujemy go po prostu coraz lepiej.
Oczywiście nie oznacza to, początkujący lektorzy do niczego się nie nadają. Jeśli trafisz na osobę początkującą, ale kompetentną i pełną pasji i entuzjazmu, może okazać się w pełni wartościowym lektorem.
Ważnym punktem jest również fakt, czy Twój lektor dalej się uczy i rozwija. Uważam, że w języku, zarówno ojczystym, jak i obcym, nie da się osiągnąć stu procent – ZAWSZE można wiedzieć i umieć więcej. Poza tym, język jest żywy: ciągle się zmienia i ewoluuje. Dobrym przykładem jest idiom, o którym większość z nas, o ile nie wszyscy, słyszeliśmy: „it’s raining cats and dogs”. Jednak od dawna nikt tak nie mówi! Wyrażenie po prostu wyszło z użycia i aktualnie jest mocno przestarzałe. Żeby opisać naprawdę silny deszcz, powiemy raczej „It’s pouring down”. Chyba nie chcesz mieć lektora, który uczy Cię przestarzałej i nienaturalnej wersji języka, prawda?
Lekcje skupione na Tobie
Dobry lektor na samym początku współpracy powinien dowiedzieć się, dlaczego chcesz uczyć się języka. Powodów mogą być tysiące, i to właśnie od nich będzie zależało, jak przygotowane i poprowadzone powinny być zajęcia.
Jeśli potrzebujesz języka w celach komunikacyjnych i typowo prywatnych, np przy podróżach, lekcje będą wygłądać zupełnie inaczej niż te przygotowane dla osoby pracującej w międzynarodowej firmie i pragnącej podnieść swoje kompetencje. Jeszcze inaczej ma się sprawa przygotowania do egzaminu językowego. Przygotowując zajęcia lektor powinien dopasować je do Twojego celu.
Oprócz tego kluczowe jest założenie, że to uczeń jest w centrum uwagi. Kilkanaście lat temu sama uczęszczałam na zajęcia indywidualne, podczas których dosłownie nie miałam jak zabrać głosu – cała lekcja była tak zdominowana przez lektorkę. Oczywiście dialog podczas lekcji jest jak najbardziej wskazany, ale jeśli po kilku zajęciach znasz każdą możliwą historię z życia swojego lektora, warto przemyśleć sens tych zajęć 😉 To Ty powinieneś/powinnaś być centralnym punktem zajęć, bo to są TWOJE zajęcia, są przygotowane dla Ciebie.
Dobra organizacja
Jeśli masz wrażenie, że lekcje są chaotyczne i że nawet lektor nie do końca wie, dokąd to wszystko zmierza, uciekaj z takich lekcji jak najszybciej. Dobry lektor to lektor zorganizowany. Ma przemyślany plan na Twoje lekcje a nie kombinuje na kilka minut przed zajęciami, jaki temat poruszyć.
Zaangażowanie i skupienie
Może ten punkt jest oczywisty, ale jednak warto o nim wspomnieć. Lektor podczas zajęć musi być skupiony na tym, co mówisz i w stu procentach zaangażowany w to, co się dzieje. Tak jak pisałam wyżej, to Twoja lekcja, Twój czas, i zasługujesz na maksimum uwagi ze strony lektora. Jeśli zauważasz, że jej nie dostajesz, poważnie przemyśl zmianę nauczyciela.
Więcej niż ćwiczenia
Czy Twoje zajęcia polegają głównie na mozolnym wypełnianiu zadań? Jeśli tak, czas na poważną rozmowę z lektorem. Owszem, ćwiczenia pozwalają nam wdrożyć się w nowy materiał, przywyknąć do nowych struktur gramatycznych i je zrozumieć (o tym piszę TUTAJ), ale nie powinny wypełniać całych zajęć. Lekcja indywidualna to czas, kiedy masz lektora tylko dla siebie i powinieneś/powinnaś jak najlepiej to wykorzystać. Ćwiczenia, w dowolnej ilości, możesz uzupełnić w domu. Za to pewnie nie masz zbyt wielu mozliwości porozmawiać z kimś, kto wytłumaczy Ci ewentualne błędy i podpowie lepsze rozwiązania poza lekcją. Wykorzystaj to!
Poprawianie błędów
No właśnie: błędy. Dobry lektor będzie je wyłapywał podczas Twoich wypowiedzi i albo naprowadzał Cię na poprawne wersje (jeżeli przerabialiście już dane zagadnienie) albo powie, jak taki fragment wypowiedzi powinien brzmieć (jeśli to dla Ciebie coś nowego). Szczególnie ważna jest pierwsza opcja. Bardzo często kiedy mówimy popełniamy błędy, których nie popełnilibyśmy na spokojnie zastanawiając się nad naszą wypowiedzią. Poza tym sprawdzając lub poprawiając się samodzielnie, mamy większe szanse na zapamiętanie poprawnej wersji.
Zadania domowe
Zadania do zrobienia w domu to temat bardzo indywidualny. Oczywiście optymalna sytuacja to taka, w której w domu trenujemy struktury i słownictwo poznane na zajęciach, ale jak wiadomo różne sytuacje się nam przytrafiają i różne rzeczy dzieją się między jednymi zajęciami a drugimi 😉 Dlatego jeśli Twój lektor konsekwentnie zadaje Ci pracę domową, a Ty zwyczajnie nie masz czasu się nią zająć, porozmawiaj z nim szczerze i poproś o nie zadawanie ćwiczeń do domu. Takie niewykonane zadania niepotrzebnie wpędzają w poczucie winy uczniów, którzy naprawdę chcieliby je zrobić ale zwyczajnie nie mają możliwości.
Zadanie domowe powinno być Twoim wyborem: jeśli chcesz i możesz – jak najbardziej. Jeśli wiesz, że nie będziesz mieć możliwości go zrobić – nie powinno psuć przyjaznej atmosfery i pozytywnego podejścia do zajęć. Jesteś dorosłą osobą, uczącą się z własnej woli, a nie niesfornym siedmiolatkiem.
Osobna sprawa to oczywiście kwestia motywacji: jeśli tylko takie zadanie motywuje Cię do nauki, jest jak najbardziej wskazane!
Praktyczne podpowiedzi
Twój lektor sam musiał kiedyś nauczyć się języka, który teraz przekazuje Tobie (chyba że mowa o native speakerze). Powiniem mieć więc spore doświadczenie z całym procesem uczenia się i różnymi jego metodami. Dodatkowo, jeśli wybierasz doświadczoną osobę, na pewno zna ona historie swoich innych uczniów, ich trudności i metody, które zadziałały na nich.
Tym wszystkim dobry lektor powienien się z Tobą dzielić, tak żeby jak najbardziej pomóc Ci łatwo i szybko przyswoić język.
Niejednokrotnie pisałam już o tym, że mimo że uczymy się przez większość naszego życia, praktycznie nikt nie mówi nam, jak robić to efektywnie (tutaj na przykład przeczytasz o najczęściej popełnianych błędach). I to powinna być rola dobrego, doświadczonego lektora.
Last but not least: dobra atmosfera
Wspominałam już w pewnym artykule (konkretnie TUTAJ), że jeśli chodzi o naukę, jesteśmy pod jednym względem jak dzieci: jeśli czegoś nie lubimy, nauka będzie nam przychodziła z wielkim trudem lub w ogóle się niczego nie nauczymy. Po co więc skazywać się na ciężką atmosferę, stres i za każdym razem przed zajęciami myśleć, że „O nieeeee, znowu angielski/francuski/niemiecki/jakikolwiek inny język!”, jeśli można te zajęcia zamieć na coś, co przywołuje uśmiech na Twojej twarzy?
Jest naprawdę wielu lektorów, a w świecie nauki zdalnej, masz wręcz nieograniczone możliwości. Jeśli osoba, z którą obecnie masz zajęcia z jakiegokolwiek powodu Ci nie odpowiada (nie oszukujmy się, czasem może się zdarzyć, że dwoje ludzi po prosto nie przypasuje sobie nawzajem i nie jest to niczyja wina), śmiało szukaj kogoś, z kim zajęcia będą dla Ciebie po prostu przyjemnością. Nie jesteś już w szkole, nic nie musisz – chcesz. Dlatego w nauce prowadzić powinien Cię ktoś, kto to rozumie.
Wiem, co teraz myślisz: znalezienie dobrego lektora nie jest wcale takie łatwe. I masz rację! Ale uwierz mi, warto poświęcić trochę czasu, warto „przetestować” na lekcjach próbnych nawet kilku lektorów, żeby znaleźć tego właściwego. Dzięki odpowiedniej osobie zaoszczędzisz wiele czasu i niepotrzebnej frustracji. Oczywiście wiele czynników jest bardzo subiektywnych: bo przecież mówimy o lekcjach indywidualnych, dopasowanych do indywidualnego ucznia. Dlatego nie zapominaj o tym, że Twoje subiektywne zdanie i uczucie, jakie towarzyszy Ci na myśl o zajęciach z daną osobą, również jest bardzo ważne. To Twoje lekcje i to Ty masz być z nich zadowolony/a 🙂
Jestem bardzo ciekawa, co dodałbyś/dodałabyś do powyższej listy. Jeśli masz jakieś uwagi, koniecznie podziel się nimi poniżej!
